Pazarlamanın en önemli unsurlarından bir tanesi iletişimdir. Bu alanda yapılan çalışmalarda başarı elde etmek için doğru bir pazarlama iletişimi planlaması yapmanız gerekir. Bu sayede potansiyel müşterileriniz isteklerini daha iyi anlayabilir, bu istekler doğrultusunda çalışmalar yapabilirsiniz.
Pazarlama iletişimi, üretici ya da satıcıların çeşitli bileşenleri kullanarak potansiyel müşterilere ulaşmasını temel alır.
Sürecin asıl hedefi, müşterilerin istek ve ihtiyaçlarını karşılamaktır. Pazarlama iletişimi amaçlarını gerçekleştirmek ise çeşitli kitle iletişim araçlarıyla sağlanır. Tercih edebileceğiniz araçlar arasında televizyon, radyo, internet siteleri, sosyal medya kanalları, basılı yayınlar ve billboardlar sayılabilir.
Pazarlamanın en geniş tanımı, ürün ya da hizmetlerin çeşitli stratejiler aracılığıyla satıcıdan alıcıya aktarılma süreci şeklinde açıklanabilir. Yani buradan da anlaşılacağı üzere pazarlama terimi hem üreticiyi hem de tüketiciyi kapsar. Bu iki taraf arasındaki ilişki ise doğru pazarlama iletişimi stratejileri ile kurulur. Pazarlama iletişimi de bu noktada devreye girer ve bir ürün ya da hizmetin ortaya çıktığı andan tüketiciye ulaştığı ana kadar geçen sürede etkili olur.
Pazarlama İletişiminin Temel Unsurları Nelerdir?
Geleneksel yöntemlere bağlı olan pazarlama iletişimi, sadece reklamlar aracılığıyla yapılırdı. Değişen alışkanlıklar ve yeni ortaya çıkan iletişim araçları nedeniyle bu yöntemler yetersiz kalmış, daha güncel pazarlama unsurlarına olan ihtiyaç artış göstermiştir. Bu dönüşüme bağlı olarak günümüzde sıkça tercih edilen pazarlama iletişimi unsurları aşağıdaki gibi sıralanır:
- • Reklam (TV, dijital, sosyal medya, viral, internet vs.)
- • Satış geliştirme
- • Halkla ilişkiler
- • Ürün tasarımı (renk, ambalaj, stil)
- • Satış personelinin eğitimi
- • Marka bilinirliği
- • Satış sonrası destek
- • Satış yapılan mekânların dizaynı
- • Müşteri hizmetleri
- • Pazarlama ile ilgili yürütülen araştırmalar
- • Ürün geliştirme
Yukarıda yer alan unsurlar sayesinde potansiyel müşterilerinizle doğru ve etkili bir iletişim kurabilirsiniz. Bu süreçte durum analizi yapmak, hedef belirlemek, strateji oluşturmak ve çizilen yolda bütçeye uygun adımlar atmak son derece önemlidir.
Pazarlama İletişimi Karması Nedir?
Pazarlama iletişimi karması denildiğinde akla ilk gelen kavram 4P'dir. Bu kavram, pazarlamada etkili olan dört farklı kelimenin de P harfi ile başlamasından hareketle oluşturulmuştur. Söz konusu kelimeler şunlardır:
- • Product (Ürün)
- • Place (Yer)
- • Price (Fiyat)
- • Promotion (Promosyon)
Ürün (product), pazarlama karmasının ilk ve en önemli parçası olarak kabul edilir. Bu unsur, bir malı ya da hizmeti temsil edebilir. Başarı için doğru ürünü doğru pazarla buluşturmak için oluşturulan stratejilere dikkat etmek gerekir. Bu nedenle öncelikle pazarın ihtiyaç ve taleplerine uygun ürünler üretilmelidir. Her ürün büyüme, olgunluk ve düşüş gibi yaşamsal bir döngüye sahiptir. Pazarlama stratejisini doğru şekilde tamamlayan işletmelerin, ürünün düşüş evresine geçmesini önlemek ya da yavaşlatmak için çeşitli hamleler yapması gerekir.
Ürünün doğru zamanda ve yerde müşterilerle buluşması çok önemlidir. İşte bu noktada yer unsuru, diğer bir deyişle dağıtım devreye girer. Dünyanın en iyi ürününü tasarlasanız bile potansiyel müşteriler ona ulaşamıyorsa bu pek bir anlamda ifade etmez. Bu nedenle hedef pazarınızı doğru bir şekilde analiz etmeli, müşterilerinizin ürünlere nerede ve nasıl ulaşmak istediğini saptamalısınız. Sonrasında da doğru dağıtım metotlarını kullanarak satış süreçlerini yürütmelisiniz.
Pazarlama stratejilerinin önemli bir unsuru olan fiyat (price), müşterinin ödemeyi kabul edeceği tutar şeklinde özetlenebilir. Bu tutarın yüksek olduğu durumlarda potansiyel müşteriler, ürünü satın almayabilir. Fiyatın düşük olması ise kâr elde etmenizi zorlaştırabilir. Dolayısıyla fiyatlandırma aşamasında dikkatli olunması ve rakip analizinin doğru şekilde yapılması gerekir.
Promosyon (promotion), ürünün müşteri tarafından bilinirliğini artıran bir tanıtım faaliyetidir. Satış yapmak için öncelikle müşterilerin üründen haberdar olmasını sağlamak gerekir. Bu tür çalışmalar için satış organizasyonları, reklam ve halkla ilişkiler gibi uygulamalardan destek alabilirsiniz.
Pazarlama İletişimi Modelleri Nelerdir? Nasıl Uygulanır?
Pazarlama iletişimi çalışmaları oluştururken hedef kitleyi iyi analiz etmek gerekir. Bu süreçte demografik veriler gibi kaynakların yanı sıra kitlenin davranışları, eğilimleri ve yaşam tarzları da ele alınır. Sonrasında ise sıra pazarlama iletişimi modellerini uygulamaya gelir. Peki bu modeller nelerdir?
Etkiler Hiyerarşisi Modeli
Bu modele göre potansiyel müşteriler, bir ürünü satın alana kadar 6 farklı süreçten geçer. Elbette her tüketicinin geçtiği süreçler aynı olmayabilir. Bu modelde asıl önemli olan, müşterinin o ürünü satın almasıdır. Etkiler hiyerarşisi modelinin belirlediği 6 adım aşağıdaki gibidir:
- • Farkındalık yaratma
- • Kavrama ve bilgi verme
- • Beğeni sağlama
- • Tercih edilme
- • İkna etme
- • Satın alma
Etkiler hiyerarşisi modeli uygulanırken her müşterinin daima ilk adımda olmayabileceği bilinmelidir. Tüketicilerle üçüncü ya da dördüncü adımda da karşılaşabilirsiniz. Dolayısıyla bu uygulama tipinde hedef kitlenizi her zaman bir adım ileriye götürmeyi amaçlamalısınız. Örneğin; ürününüzden haberdar (birinci aşamada) olan bir müşterinize ürünle ilgili bilgi vererek onu ikinci adıma yönlendirmeniz gerekir.
AIDA Modeli
AIDA modeli, pazarlama iletişimini sağlayan asıl mesajın oluşturulmasında rol oynar. Müşteriyi harekete geçiren mesajlar, mal veya hizmetin satın alınmasında etkilidir. Bu model şu 4 farklı aşamadan oluşur:
- • Attention (Dikkat): Ürün ya da hizmetle ilgili marka bilinirliği
- • Interest (İlgi): Ürün ya da hizmetle ilgili müşterinin bilgi almasını sağlamak, onları araştırmaya teşvik etmek
- • Desire (Arzu): Müşteri, ürüne ilgi duyması ve sahip olma arzusunun uyandırılması
- • Action (Harekete geçme): Müşteriye harekete geçirici sorular sorarak satın alma eylemini yaratmak
Başarılı bir pazarlama ya da reklam kampanyası yürütmek istiyorsanız AIDA modelinden destek alabilirsiniz. Bu model, insanın arzu ettiği unsura sahip olma güdüsü üzerine şekillendirilmiştir. Hâl böyleyken bu pazarlama iletişimi modeli doğru uygulandığında istediğiniz sonuca ulaşmanızı kolaylaştırır.
Pazarlama İletişimi Kanalları Nelerdir?
Pazarlama kanalları, ürün ile potansiyel müşteriler arasında bir köprü işlevi görür. Bu şekilde kurulan iletişimin sayesinde alıcı, ürünü çok daha iyi bir şekilde tanır ve satın alma eylemini gerçekleştirebilir. Gelişen teknolojiye bağlı olarak söz konusu kanalların daha çok dijital kimlik taşıdığını söylemek mümkündür.
Dijital Pazarlama İletişimi Kanalları Nelerdir?
Dijital pazarlama iletişiminde kullanılan kanallar, şirketlerin kendisini online pazarda, yani günümüzün gerekliliğe uygun şekilde tanıtmasına yardımcı olur. Bu sayede bulunduğunuz her yerden satışlarınızı artırmanız mümkün olur. Tercih edebileceğiniz dijital pazarlama kanalları arasında şunlar sayılabilir:
- • İçerik pazarlama
- • E-mail
- • Sosyal medya
- • Ücretli sosyal medya
- • Arama motoru optimizasyonu (SEO)
- • Tıklama başına ödeme reklamcılığı
- • Yerel reklamcılık
- • Sponsorlu içerikler
- • Web sitelerinde konuk bloglar
- • Görüntülü reklamlar
Yukarıda yer alan dijital iletişim kanallarından birini ya da birkaçını kullanabilirsiniz. Bu sayede ürün ya da hizmetlerinizi dijital pazarda tanıtabilir, şirketinizin de bilinirliğinin artması için pek çok fırsat penceresi açabilirsiniz.
Pazarlama İletişiminin Müşteri İlişkilerine Faydaları Nelerdir?
Pazarlama iletişimi; boyutları, unsurları ve amaçları bakımından her işletmenin tercih etmesi gereken bir yöntemdir. Pazarlama iletişimi, ürün ya da hizmetlerle ilgili bilgileri müşterilere doğru bir şekilde aktarabileceği ögeleri içerir. Farklı bir tanımla potansiyel müşteriler ve işletmeler arasında bağ yaratmayı amaçlar. Marka farkındalığını artırarak müşterilerin aklında yer edinilmesini sağlar. Yazılı, sözlü ve görsel kaynaklarla müşterilerin marka hakkında bir fikre sahip olmasını destekler. Bu eylemler neticesinde ise tüketiciler, ürünü satın almaya karar verir. Etkili bir pazarlama iletişimi stratejisi sonucunda müşteriler, aşağıdaki ürün ve hizmetin kullanımına dair şu soruları kolaylıkla cevaplayabilir:
- • Neden?
- • Nasıl?
- • Kimler tarafından?
- • Nerede?
- • Nasıl?
Pazarlama iletişimi sayesinde müşteriler yukarıdaki soruların cevabını öğrenir ve marka kimliği hakkında fikir elde eder. Belirlenen strateji etkili bir şekilde uygulanırsa müşteri, edindiği bilgileri uzun yıllar boyunca aklında tutabilir. Bu sayede şirketler, başarılarını daha uzun vadeye de yayabilir.
Etkili Pazarlama İletişimi Stratejisi Nasıl Olmalıdır?
Pazarlama iletişimi özelliklerine ve stratejilerine dikkat ederek uzun dönemli faaliyetlerde avantaj elde edebilirsiniz. Etkili planlar, potansiyel müşterilere ulaşarak satın alma eylemini aktif hâle getirir. Doğru iletişim stratejisinde aşağıdaki detaylar yer almalıdır:
- • Hedef kitleyi değerlendirmek
- • Mesajı etkili şekilde iletebilen araçları tercih etmek
- • İletişimin ne zaman ve nerede kurulması gerektiğini belirlemek
- • Kullanılacak iletişim karmasını tespit etmek
- • Doğru bütçe paylaşımı yapmak
Yöntemi uygularken tüm kaynak ve imkânların birbiriyle bağlantılı şekilde kullanılması gerekir. Bu süreçte bütünleşik pazarlama iletişiminden de destek alabilirsiniz. Bu yöntem; reklam, halkla ilişkiler, doğrudan pazarlama ve satış noktası gibi ögelerin birbiriyle uyum içerisinde olmasını gerektirir. Daha basit bir tanımla tüm iletişim ve mesaj türlerinin dikkatlice birleştirilmesi şeklinde özetlenebilir.
Pazarlama İletişimi Stratejisi Nasıl Yönetilir?
Pazarlama iletişimi yönetimi; ürün-fayda, imaj-kimlik ve ürün-konumlandırma stratejileri baz alınarak yapılabilir.
Ürün-fayda stratejisinde satılan malın müşteriye sağladığı fayda göz önünde bulundurulur. Bu faydalar öne çıkarılarak hedef kitleye bilgi verilir.
Ürünün karakterine, özelliklerine, fonksiyonlarına ve yapabildiklerine odaklanılır.
İmaj-kimlik stratejisinde potansiyel müşterinin zihninde bir marka algısı yaratılır. Bu strateji ile diğer markalar arasında öne çıkmak hedeflenir. İmaj stratejisiyle ürünü, kimlik stratejisiyle de markayı ön plana çıkarmak mümkündür. Ürün-konumlandırma stratejisinde ise malın kimlere hitap ettiği kitle, verdiği mesaj ve muadillerine göre sunduğu üstünlükler belirlenir.
Pazarlama İletişiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Pazarlama iletişiminde doğru ürünü, doğru zamanda, doğru müşteriye ulaştırmak oldukça önemlidir. Bu yöntemi uygularken çeşitli unsurlara dikkat ederek başarınızı artırabilirsiniz.
Öncelikle pazarlama stratejisi belirlerken hedef kitleyi iyi tanımanız gerekir. Örneğin; influencer pazarlama tekniği Z kuşağında daha etkili olurken Y kuşağı için bu kitlenin özelliklerini gözeterek farklı kampanyalar düzenlemeniz gerekebilir.
İletişim yöntemlerinde ürünün iyi, doğru ve dürüstçe anlatılması büyük önem taşır. Mevcut ya da potansiyel müşterilerin dikkatini çekmek için ürünün temel özelliklerini ön plana çıkarabilirsiniz. Örnek vermek gerekirse geri dönüşümden elde edilen bir ürün tanıtımında görsel olarak yeşil ve tonlarını kullanabilirsiniz.
İletişim sürecinde hedef kitle oluşturma ve ürün tanıtımından sonra iletişim kanallarını belirleyebilirsiniz. Bu süreçte dijital kanallardan destek almak mümkündür. Farklı platformlardaki iletişim örneklerini inceleyerek firmanızın kimliğine uygun özgün bir dil yaratabilirsiniz. Unutmamalısınız ki doğru kanalı seçmek, hedef kitleye ulaşmanın en temel adımlarından biridir.
